Motie-Holman is aangenomen, maar een jaar na dato nog niet uitgevoerd. Wat moet er gebeuren om dit wel voor elkaar te krijgen?

Een jaar na de motie-Holman: waarom blijft uitvoering uit?

Op 21 december 2023 diende Harm Holman een motie in namens zijn partij Nieuw Sociaal Contract (NSC), die brede steun kreeg in de Tweede Kamer. De zogenoemde motie-Holman riep het kabinet op om kritisch te kijken naar het gebruik van stikstofmodellen zoals Aerius en om deze te herzien op basis van wetenschappelijke inzichten. Het doel van de motie was om de toepassing van deze modellen eerlijker en betrouwbaarder te maken, met name voor kleine boeren, die volgens de motie onevenredig zwaar worden getroffen.

Bijna een jaar later is de motie echter nog steeds niet uitgevoerd, tot frustratie van velen die hopen op een eerlijker stikstofbeleid.

Hertzberger bij WNL Op Zondag: “Stikstofmodellen worden verkeerd gebruikt”

NSC-Kamerlid Rosanne Hertzberger benadrukte in de uitzending van WNL Op Zondag op 17 maart 2024 nogmaals het belang van de motie-Holman. Ze stelde dat de stikstofmodellen in hun huidige vorm “wetenschappelijk slecht zijn onderbouwd” en in de praktijk verkeerd worden gebruikt. Met deze modellen wordt tot op de millimolen nauwkeurig berekend hoeveel stikstofdepositie een activiteit veroorzaakt. Maar, zo stelt Hertzberger, “wij kunnen deze waarden niet onderscheiden van nul.”

Als voorbeeld noemde Hertzberger een boer in de buurt van Zwolle die na zestig jaar zijn veehouderij moet sluiten omdat hij geen natuurvergunning krijgt. Tegelijkertijd wees ze op de ongelijkheid in de toepassing van het stikstofbeleid: “De harde regels gelden voor de kleine boer, maar voor grote uitstoters zoals Schiphol zijn allerlei versoepelingen ingebouwd.”

Waarom blijft uitvoering uit?

Ondanks de brede steun voor de motie-Holman is er na een jaar nog weinig veranderd. Het kabinet heeft nog geen duidelijke stappen gezet om de stikstofmodellen te herzien of om alternatieve benaderingen te onderzoeken. Volgens Hertzberger is dit emblematisch voor de onrechtvaardigheid van het huidige stikstofbeleid: de grootste lasten worden gedragen door de kleinste schouders, terwijl grote uitstoters grotendeels buiten schot blijven.

De vertraging in de uitvoering van de motie roept vragen op. Is het gebrek aan actie te wijten aan bureaucratische traagheid, politieke onwil, of simpelweg aan de complexiteit van het probleem? Hertzberger wijst erop dat ook de Europese regelgeving niet per se een obstakel is: “Europa vraagt maar één ding: dat wij de natuur in stand houden. Maar daarvoor moeten wij beter monitoren en kijken naar álle drukfactoren, zoals waterbeheer, niet alleen naar stikstof.”

Conclusie: een roep om actie

De discussie rond stikstofmodellen en de toepassing daarvan blijft actueel, vooral nu steeds duidelijker wordt dat de huidige aanpak grote sociale en economische gevolgen heeft. De motie-Holman bood een kans om het beleid te verbeteren en eerlijker te maken, maar de uitvoering blijft uit.

De vraag blijft: hoe lang kan het kabinet deze kwestie nog laten liggen? Terwijl kleine boeren worden uitgekocht of hun vergunningen verliezen, groeit de druk op de overheid om eindelijk stappen te zetten. De uitzending van Hertzberger bij WNL Op Zondag brengt deze urgentie opnieuw onder de aandacht. Het is aan het kabinet om te laten zien dat de aangenomen motie-Holman niet slechts symbolisch was, maar een echte verandering in gang kan zetten.