Innovatie versus Bureaucratie: De Uitdagingen van High-Tech Ondernemers in de Agrarische Sector – BioAir-luchtfilter van Jan Waayer.

De stikstofproblematiek in Nederland vraagt om innovatieve oplossingen, en veel mkb-bedrijven staan klaar om deze te bieden. Het Almelose bedrijf JW Espo is hier een perfect voorbeeld van. Met hun BioAir-luchtfilter hebben zij een technologie ontwikkeld die niet alleen geur, fijnstof, en ammoniak uit stallucht verwijdert, maar dit ook op een manier doet die duurzaam, energiezuinig en praktisch toepasbaar is. Toch is het verkrijgen van een officiële RAV-erkenning (Regeling Ammoniak en Veehouderij) voor zulke systemen een frustrerende en dure weg. Dit artikel belicht zowel de kracht van de technologie als de obstakels waar high-tech ondernemers tegenaan lopen.

Een Slimme en Duurzame Oplossing

Het BioAir-luchtfilter van JW Espo maakt gebruik van een biologisch proces om stallucht te reinigen. De lucht wordt door een biobed van houtsnippers geblazen, verrijkt met een gepatenteerd enzymenmengsel dat geur, ammoniak en fijnstof afbreekt. Het principe is eenvoudig, maar de uitvoering is technisch verfijnd. Door een slimme combinatie van wortelhout, grove en fijne houtsnippers, en een geavanceerd sproeisysteem wordt een optimale luchtverdeling en vochtbalans gegarandeerd.

Het resultaat is indrukwekkend: onafhankelijke metingen tonen aan dat het BioAir-systeem tot 93% ammoniak, 97% geur en 100% fijnstof kan reduceren onder ideale omstandigheden. Met aanschafkosten van 30.000 tot 40.000 euro en weinig onderhoud is het systeem toegankelijk voor veehouders die hun impact op het milieu willen verminderen.

De Lange Weg naar Erkenning

Hoewel de technologie bewezen effectief is, blijkt de weg naar een definitieve RAV-erkenning vol hobbels. Volgens directeur Jan Waayer lopen ondernemers tegen een bureaucratisch en duur proces aan. “Je moet meerdere onafhankelijke metingen uitvoeren op praktijkbedrijven, maar door externe factoren zoals corona, slechte varkensprijzen en onzekerheid in de sector is het bijna onmogelijk gebleken om geschikte testlocaties te vinden,” vertelt hij.

Daarnaast botsen praktische inzichten vaak met bureaucratische eisen. Een testlocatie werd afgekeurd omdat het biobed inpandig was aangelegd, terwijl dit volgens Waayer geen invloed heeft op de werking. “Ze meten met een folie over het biobed, dus windinvloeden spelen dan geen rol. Toch werd het systeem afgewezen. Dat is moeilijk te begrijpen.”

Hoge Kosten en Bureaucratie Remmen Innovatie

Een groot probleem is de hoge kosten die gepaard gaan met het verkrijgen van een RAV-erkenning. Metingen moeten doorgaans uitgevoerd worden door Wageningen University & Research (WUR), wat ondernemers tienduizenden euro’s kost. Voor veel mkb-bedrijven, die vaak op eigen kracht innoveren zonder subsidies of grote R&D-budgetten, is dit een zware belasting.

“Het is frustrerend,” zegt Waayer. “We hebben een oplossing die een groot deel van het stikstofprobleem kan oplossen, maar worden geremd door een traag en kostbaar proces. Boeren durven niet in ons systeem te investeren omdat rechters het zomaar kunnen afwijzen. Dit is een gemiste kans voor zowel de sector als het milieu.”

De Toekomst van Innovatie in de Landbouw

De case van JW Espo is exemplarisch voor de uitdagingen waarmee innovatieve mkb-bedrijven in Nederland te maken hebben. Het onderstreept de noodzaak voor een hervorming van het erkenningsproces, zodat effectieve technologieën sneller en goedkoper op de markt kunnen komen. Dit vraagt om meer vertrouwen in ondernemers en een minder rigide aanpak vanuit overheidsinstanties.

De BioAir-luchtfilter toont aan dat het mkb een cruciale rol speelt in het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Om deze potentie te benutten, moeten we obstakels wegnemen en ondernemers de ruimte geven om te innoveren. Want zoals Waayer terecht stelt: “Met technologie zoals deze kunnen we een groot deel van het stikstofprobleem oplossen, als we daar de kans voor krijgen.”