Samenvatting van het Stikstofdebat en Partijstandpunten – Tweede Kamer, 20 februari 2025

Op 20 februari 2025 debatteerde de Tweede Kamer over de recente ontwikkelingen in het stikstofbeleid, mede als gevolg van uitspraken van de Raad van State en de zaak van Greenpeace. Het debat duurde tot 23.35 uur, en er werden zestien moties ingediend, waaronder een motie van wantrouwen tegen minister Femke Wiersma (BBB – Landbouw). Belangrijke punten uit het debat zijn (hieronder staan ook de partij standpunten):

1. Rekenkundige Ondergrens (1 mol)

• Wiersma stelde voor een rekenkundige ondergrens in te voeren om vergunningverlening vlot te trekken.
• Volt, GroenLinks-PvdA en PvdD bekritiseerden dit als een schijnoplossing zonder juridische onderbouwing.
• Verschillende partijen willen wachten op een oordeel van de rechter voordat de ondergrens wordt ingevoerd.
• NSC en CDA waarschuwden dat er een nieuwe groep PAS-melders kan ontstaan als de ondergrens door de rechter wordt afgekeurd.

2. Kritiek op de communicatie van Wiersma

• De minister kondigde het beleid aan via een filmpje op de BBB-website en een interview met De Telegraaf, wat leidde tot kritiek van D66 en GroenLinks-PvdA over transparantie.
• Een motie werd ingediend om de regering te verplichten voortaan de Kamer eerder te informeren over belangrijke beleidswijzigingen.

3. Positie van de minister en motie van wantrouwen

• Esther Ouwehand (PvdD) diende een motie van wantrouwen in tegen Wiersma, vanwege haar weigering om gedwongen krimp van de veestapel als optie te overwegen.
• Wiersma verdedigde haar standpunt en herhaalde dat gedwongen krimp een “persoonlijke rode lijn” is.

4. Lbv en Lbv-plus (Stoppersregelingen)

• De voorlopige inschatting is dat deze regelingen 32 mol stikstofreductie per hectare zullen opleveren.
• Dit betekent dat 69.000 melkkoeien, 9,3 miljoen pluimvee, 1,3 miljoen varkens en 115.000 vleeskalveren de komende jaren verdwijnen.

5. Kritiek op het bestaande stikstofbeleid

• FVD pleitte voor afschaffing van de KDW en beschreef het stikstofprobleem als een “papieren probleem”.
• PVV stelde voor om stikstofmaatregelen alleen te richten op bufferzones rond Natura 2000-gebieden, zodat de rest van Nederland zonder beperkingen kan functioneren.

6. Toekomstige maatregelen en juridische houdbaarheid

• De Tweede Kamer wil dat Wiersma begin april met een concreet pakket aan stikstofmaatregelen komt.
• Wiersma gaf aan dat de 1 mol-ondergrens wordt voorgelegd aan de Raad van State.

7. Belangrijke standpunten per partij

D66

• Werkt aan een graslandnorm-motie.
• Wil concrete reductiemaatregelen, maar vreest dat de PVV zich alleen richt op het afschaffen van regels zonder alternatief.

SGP (Flach)

• Wil de kritische depositiewaarde (KDW) uit de wet halen en inzetten op emissiedalingen via gerichte projecten.
• Pleit voor een beoordelingsvrijstelling en vraagt om een praktische aanpak per natuurgebied.
• Kritisch over modellen als leidend instrument: “Modellen moeten dienend zijn, niet leidend.”

Partij voor de Dieren (Ouwehand)

• Bekritiseert Wiersma’s communicatie via de BBB-website.
• Heftige kritiek op VVD’s “taboes” rond gedwongen krimp en onteigening.

PVV (Nijhof-de Leeuw)

• Wil dat de stikstofmaatregelen zich beperken tot bufferzones rond gevoelige gebieden.
• Eisen: Aerius en KDW uit de wet, binnen een half jaar het stikstofslot opheffen.
• Wil dat woningbouw en mobiliteit buiten schot blijven.

NSC (Holman)

• Er moet een juridisch geborgde emissiedaling komen (41% reductie in 2030).
• Vier sporen voor emissiereductie:
  • Voerspoor (beter management en voeding)
  • Innovatie (juridisch geborgd en goed gemonitord)
  • Grondgebondenheid
  • Krimp veestapel als uiterste optie

GroenLinks-PvdA (Bromet)

• Kritisch op de werkwijze van de minister, vooral de communicatie en onderbouwing van de 1 mol-grens.
• Wil dat de vergunningverlening sneller vlot wordt getrokken.

CDA (Vedder)

• Dringt aan op juridische borging en een stevig maatregelenpakket.
• Zorgt de 1 mol-grens voor nieuwe PAS-melders? Dat zou een ramp zijn.

VVD (Van Campen)

• Eerst reductie, dan pas drempelwaarde.
• Emissiedaling cruciaal voor defensie, mobiliteit en bouw.
• Wil NOx en ammoniakbeleid scheiden, omdat NOx al structureel daalt.
• Gedwongen krimp en onteigening blijven taboe.

BBB (Van der Plas)

• Geen gedwongen krimp, geen onteigening – dit is vastgelegd in het hoofdlijnenakkoord.
• Wil een nieuwe wet om het stikstofbeleid fundamenteel te wijzigen.

JA21 (Eerdmans)

• Pleit voor een realistisch stikstofbeleid en ziet de 1 mol-grens als een stap in de goede richting.
• Wil dat Nederland de Natura 2000-wetgeving heroverweegt en emissiebeleid baseert op metingen in plaats van modellen.

Volt (Koekoek)

• Het kabinet mist een integrale aanpak en heeft nog steeds geen helder plan gepresenteerd.