Goed nieuws (?) voor melkveehouders én milieu: Lely Sphere officieel erkend als ammoniakemissiearm stalsysteem in Vlaanderen

In de strijd tegen stikstofvervuiling heeft de Vlaamse overheid een belangrijke stap gezet: het innovatieve stalsysteem Lely Sphere is nu officieel erkend als ammoniakemissiearm. Deze erkenning is niet alleen goed nieuws voor het milieu, maar biedt ook perspectief voor melkveehouders die willen verduurzamen zonder hun bedrijfsvoering of dierenwelzijn op te offeren.

Wat is Lely Sphere?
Lely Sphere is een circulair stalsysteem dat op een slimme manier stikstof in de vorm van ammoniak opvangt nog vóór die de stal kan verlaten. De techniek werkt als volgt:

• De mest van koeien wordt in de stal gescheiden in dunne en dikke fractie.
• De lucht in de stal wordt actief afgezogen vlak boven de roosters.
• De daarin aanwezige ammoniak wordt vastgelegd op een zuurfilter, dat de ammoniak chemisch omzet in een nitraatrijke vloeistof.
• Die vloeistof is vervolgens te gebruiken als kunstmestvervanger op het veld.

Op die manier wordt de stikstofkringloop deels gesloten, en gaat er geen waardevolle stikstof verloren aan de atmosfeer.

Tot 77% minder ammoniakuitstoot

Uit praktijkmetingen blijkt dat Lely Sphere gemiddeld tot 77% ammoniakemissiereductie oplevert ten opzichte van een traditionele melkveestal zonder luchtwassers. Daarmee is het een van de effectiefste systemen op de markt. En dat zonder concessies te doen aan dierenwelzijn, arbeidsgemak of gebruikscomfort voor de boer.

De erkenning van deze techniek is gebaseerd op gedegen technische en juridische toetsing en is nu officieel opgenomen in het Belgische staatsblad. Dat betekent dat melkveehouders er formeel een beroep op kunnen doen in het kader van stikstofbeleid.

Erkenning op de AER-lijst

Voor het eerst wordt een techniek voor rundvee opgenomen op de Vlaamse AER-lijst (lijst van Ammoniak Emissie Reducerende systemen). Dat is bijzonder, want tot nu toe stonden daar enkel technieken op voor varkens- en pluimveestallen.

Concreet betekent dit dat Lely Sphere voortaan een emissiefactor van 3 kg NH₃ per dierplaats per jaar krijgt toegekend voor melk- en kalfkoeien ouder dan twee jaar. Deze waarde mag gebruikt worden in de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) en telt mee bij het behalen van het emissieplafond in 2030.

Tot 80% VLIF-steun voor melkveehouders

Landbouwers die willen investeren in deze technologie kunnen rekenen op stevige financiële ondersteuning: via het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) is tot 80% subsidie mogelijk. Die steun verlaagt de drempel om te investeren aanzienlijk en maakt het voor meer bedrijven haalbaar om hun emissies op een slimme manier te reduceren.

Minister Jo Brouns: “We geven ruimte aan innovatie!”

Vlaams minister van Landbouw en Omgeving Jo Brouns is enthousiast over de erkenning van deze technologie. “Onze landbouwers willen hun steentje bijdragen aan een duurzame toekomst. Door deze innovatie op te nemen in het regelgevend kader geven we landbouwers rechtszekerheid én moedigen we hen aan om te investeren in circulaire en emissiearme technieken,” aldus de minister.

Tegelijkertijd benadrukt Brouns dat deze erkenning geen eindpunt is, maar een begin: “Ik roep landbouwers en sectororganisaties op om verdere innovatieve technieken aan te dragen, zodat we de AER-lijst blijven uitbreiden met oplossingen die écht werken op het terrein.”

Monitoringsysteem garandeert betrouwbaarheid

De erkenning van Lely Sphere is gekoppeld aan een sluitend monitoringsysteem. Via elektronische registratie wordt de werking van het systeem in de praktijk gevolgd. Dat biedt zowel overheid als boer zekerheid over het rendement van de investering én de milieuwinst.

Toekomstgerichte landbouw begint bij innovatie

De erkenning van Lely Sphere als ammoniakemissiearm systeem betekent een belangrijke doorbraak voor de melkveehouderij in Vlaanderen. Het is een concreet voorbeeld van hoe technologische innovatie en ecologische doelstellingen hand in hand kunnen gaan.

Door ruimte te geven aan oplossingen die circulair denken combineren met technische efficiëntie, wordt het stikstofbeleid niet alleen haalbaarder, maar ook eerlijker voor boeren die willen investeren in de toekomst.