De Grootste Stikstofuitstoters van Nederland: Industrie vs. Landbouw

Na kamervragen zijn in 2022 de lijsten met de 100 grootste stikstofuitstoters van Nederland gepubliceerd, waarin de uitstoot van stikstofoxiden (NOₓ) en ammoniak (NH₃) in kaart is gebracht. Deze lijsten tonen een interessante verdeling: terwijl de industriële sector verantwoordelijk is voor de grootste NOₓ-uitstoot, wordt de ammoniakuitstoot grotendeels bepaald door de landbouw.

Top NOₓ-uitstoters: De Industrie domineert

De lijst van stikstofoxidenuitstoot (NOₓ) wordt gedomineerd door grote industriële spelers en energiecentrales. De top vijf bestaat uit:

1. Tata Steel IJmuiden – 6,03 miljoen kg NO₂

2. Schiphol Airport – 3,63 miljoen kg NO₂

3. Dow Benelux (Hoek, België) – 2,13 miljoen kg NO₂

4. Chemelot Site Permit (Sittard-Geleen) – 2,12 miljoen kg NO₂

5. Shell Nederland Raffinaderij (Rotterdam) – 1,99 miljoen kg NO₂

Ook andere grote raffinaderijen, energiecentrales en chemische bedrijven zoals RWE Eemshaven, BP Rotterdam Refinery, en Esso Nederland staan hoog op de lijst.

Top NH₃-uitstoters: Landbouw en Chemische Industrie

De ammoniakuitstoot (NH₃) wordt grotendeels veroorzaakt door veehouderijen, maar ook enkele industriële bedrijven dragen significant bij. De top drie bestaat uit:

1. Rockwool (Roermond) – 259.106 kg NH₃

2. YARA Sluiskil (Terneuzen) – 254.159 kg NH₃

3. Chemelot Site Permit (Sittard-Geleen) – 113.794 kg NH₃

Na deze industriële grootverbruikers bestaat de rest van de lijst vooral uit veehouderijen zonder naamvermelding, verspreid over heel Nederland, met een sterke concentratie in de regio’s Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel.

Wat zeggen deze cijfers?

• De industrie is de dominante bron van NOₓ-uitstoot. Dit komt door de verbranding van fossiele brandstoffen in raffinaderijen, luchtvaart en energiecentrales.
• Ammoniakuitstoot wordt grotendeels veroorzaakt door de landbouw. Dit is logisch, aangezien ammoniak vrijkomt uit dierlijke mest en kunstmest.
• De impact verschilt per stof. NOₓ draagt vooral bij aan luchtverontreiniging en fijnstofvorming, terwijl NH₃ grotendeels bijdraagt aan stikstofdepositie op natuurgebieden.

Deze data laten zien dat de stikstofproblematiek niet eenvoudigweg aan één sector toe te schrijven is. Terwijl industrie en energiecentrales de belangrijkste bron van NOₓ-uitstoot zijn, komt de ammoniakuitstoot vooral uit de landbouw. Dit benadrukt de noodzaak van sectorgerichte oplossingen, in plaats van generiek stikstofbeleid.